ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ !...

Στη χώρα μας έχουμε πάθος με το παρελθόν. Ίσως γιατί από τα βάθη των αιώνων αντλούμε τις ιστορίες των μεγαλείων για την πατρίδα μας. Ίσως γιατί το παρόν δεν αποτελεί την ευτυχέστερη περίοδο μας και συνεπώς αυτή για την οποία θα μπορούσαμε να είμαστε υπερήφανοι.

Σε κάθε περίπτωση, γιατί λατρεύουμε να αναζητούμε ευθύνες ακόμα και δεκαετίες μετά την τέλεση των αδικημάτων και βεβαίως εκεί στην ασφάλεια του παρελθόντος κρύβονται όλα τα λάθη που έχουν οδηγήσει στις σημερινές συνθήκες.

Προφανώς και δεν έχω σκοπό να σπαταλήσω το χρόνο σας αναφερόμενος στο παρελθόν. Δεν είναι ότι δε με ενδιαφέρει, ή ότι δεν πιστεύω στην αξία της αξιολόγησης πράξεων και παραλείψεων. Είναι πως όλα τα επιτυχημένα παραδείγματα που μου έρχονται στο μυαλό σχεδιάστηκαν, όχι για να αποφύγουν λάθη του παρελθόντος αλλά, για να κατακτήσουν το μέλλον. Από αυτή την άποψη και μόνο, το μέλλον, αξίζει να μας απασχολήσει έστω και λίγο.

Ολοένα και περισσότεροι αναλυτές σε ολόκληρο τον κόσμο απασχολούνται με μια πιθανή κρίση στον τομέα των τροφίμων τις επόμενες δεκαετίες. Η δραματική αύξηση του πληθυσμού στον πλανήτη σε συνδυασμό με το ποσοστό του υποσιτισμού που υπάρχει ήδη σήμερα και την αύξηση της λεγόμενης μεσαίας τάξης στις αναπτυσσόμενες αγορές, διαμορφώνουν συνθήκες που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα στον τομέα προς το χειρότερο.

Αν και είναι αρκετά απλοϊκή προσέγγιση, με βάση τις μελέτες που μέχρι σήμερα έχουν δει το φως της δημοσιότητας και την δυνατότητα της χώρας μας να παράγει τεράστια ποικιλία προϊόντων σίτισης θα μπορούσε να διαμορφωθεί μια στρατηγική παραγωγής σημαντικών πλεονασμάτων στο ισοζύγιο τροφίμων. Να σημειώσουμε ότι σήμερα το ισοζύγιο μας είναι ελλειμματικό.

Επιπλέον χωρίς ιδιαίτερες επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό και τεχνολογία που δεν παράγεται εγχώρια, θα ήταν δυνατό να εξελιχθούν παραγωγές που να στοχεύουν στις νέες τάσεις που αναπτύσσονται παγκοσμίως, όπως αυτή των βιολογικών προϊόντων. Σύμφωνα με την εμπειρία, όταν είναι δυνατό να συνδυαστούν οι απαιτήσεις της αγοράς με τα ισχυρά σημεία των παραγωγών η επιτυχία είναι σχεδόν δεδομένη.

>>>Διαβάστε τη συνέχεια...

Στον ευρύτερο χώρο της διατροφής θα μπορούσαμε να συζητήσουμε και το έτερο «πρόβλημα» που εντοπίζεται στο νερό και συζητείται επίσης εκτενώς. Η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η εκμετάλλευση αυτών που τελικά καταλήγουν στη θάλασσα, η τυποποίηση και η διαμόρφωση συλλογικής συνείδησης γύρω από το θέμα αποτελούν πεδία επιμέρους στρατηγικών. 

Ένα άλλο θέμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί, αφορά στο ισοζύγιο ενέργειας. Αναφερόμενοι σε αυτό θα πρέπει να εξετάζουμε το θέμα συνολικά και όχι αποσπασματικά. Το ισοζύγιο ενέργειας αναφέρεται σε όλες τις επιμέρους μορφές ενέργειας από το λιγνίτη και το πετρέλαιο μέχρι τα υδροηλεκτρικά, τη γεωθερμική και φυσικά τις ανανεώσιμες. 

Το ισοζύγιο στη χώρα μας είναι ελλειμματικό και μάλιστα σύμφωνα με τα στοιχεία του 2009 περίπου δύο προς ένα. Ταυτόχρονα με την εξάρτηση από τις διεθνείς πηγές, η εκθετική αύξηση της χρήσης ενέργειας μετά τη βιομηχανική επανάσταση, καταδεικνύουν την αναγκαιότητα σχεδιασμού και εφαρμογής μιας επιθετικής στρατηγικής στον τομέα αυτό. 

Πράγματι τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές, σύμφωνα όμως με πρόσφατα δημοσιεύματα το κόστος παραγωγής είναι υψηλό και ο σχεδιασμός ελλιπής. Με την εξάρτηση των σύγχρονων οικονομιών από διάφορες μορφές ενέργειας, είναι αδιαμφισβήτητη η ανάγκη στρατηγικής τοποθέτησης άμεσα, που σημαίνει πέρα από τις επενδύσεις για την παραγωγή της, ουσιαστική έρευνα – σημαντικό πεδίο για τα σχετικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά και συμπράξεις μεταξύ δημοσίου και ιδιωτών – και ταυτόχρονα εξορθολογισμό της χρήσης της. Η αναγνώριση της περιορισμένης φύσης των πόρων είναι απαραίτητο συστατικό της ορθολογικής χρήσης τους. 

Χωρίς αμφιβολία η εξέλιξη του κόσμου τα προηγούμενα χρόνια έχει στηριχθεί στην τεχνολογία και την καινοτομία. Αυτές οι δύο διαστάσεις που λαμβάνει η εκπαίδευση στην εφαρμογή της στην πράξη, έχουν αποτελέσει το έναυσμα για τη διαμόρφωση του σύγχρονου πολιτισμού. Αυτό δείχνει ότι θα συνεχίσει να γίνεται και στο μέλλον. Έτσι η έμφαση στην εκπαίδευση και μάλιστα όχι μόνο στην ανώτατη αλλά στο σύνολο της, ξεκινώντας από τη βασική που δημιουργεί τις βάσεις για την κουλτούρα του πληθυσμού μια χώρας, πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο του σχεδιασμού του μέλλοντος κάθε σύγχρονης κοινωνίας. 

Εννοείται πως αυτό το σύστημα θα πρέπει να προάγει τόσο την καινοτομία και την τεχνολογία, όσο και τη μάθηση ως αξία και ουσιώδες συστατικό της ανθρώπινης ύπαρξης. Φυσικό είναι να γίνει συζήτηση για τις υποδομές και το δυναμικό που απαιτεί αυτή η στόχευση. Πρώτα όμως πρέπει να αναγνωριστεί η αναγκαιότητα και η σπουδαιότητα της πραγματικής μόρφωσης ως εφοδίου για την κοινωνία του μέλλοντος. 

Θα μπορούσα να επεκταθώ σε μια σειρά ακόμα από σημαντικές σχεδιαστικές στοχεύσεις προκειμένου να «κατακτηθεί» το μέλλον. Δεν είναι όμως αυτός ο σκοπός μου, ούτε θεωρώ πως είμαι ο καταλληλότερος για να το κάνω. Επισημαίνω μόνο την αξία του να κοιτά ο ηγέτης το μέλλον όταν σχεδιάζει σήμερα. Επισημαίνω την ανάγκη να αφήσουμε το παρελθόν για λίγο και να γυρίσουμε τις σελίδες της ιστορίας, που με τόση αγάπη διαβάζουμε, στο σήμερα. Να σχεδιάσουμε με το βλέμμα στο μέλλον. 

Θεόδωρος Ν. Κρίντας